Ανθρώπινες σχέσεις
- Ο που ‘χει σύντροφο, έχει αφέντη.
- Ψόφησε το βόδι μας, πάει η κολιγιά μας.
- Μαζί δεν κάνουμε και χώρια δεν μπορούμε.
- Κοντακιανός λογαριασμός, παντοτινή αγάπη.
- Ας μ’ αγαπούν οι επίσκοποι, κι ας με μισούν οι διάκοι.
- Βάρα για να σε φοβούνται ή κλαίγε για να σε λυπούνται.
- Κάπου με είδες, κάπου σε ξέρω, κάπου σε παραγνωρίζω.
- Γι’ αυτό σ’ έκανα κουμπάρο, για να μπαίνεις με το θάρρο.
- Συμπεθέροι και κουμπάροι, τον πρώτο χρόνο έχουν τη χάρη.
- Καλύτερα από μακριά και αγαπημένοι παρά από κοντά και μαλωμένοι.
- Όπου αγαπάς κατούρησε και όπου μισείς χτενίσου και όπου πολύ-πολύ μισείς, κάτσε κι απονυχίσου.
Γείτονες
- Ο Θεός κι ο γείτονας.
- Δε σώνονται οι γειτόνοι.
- Ό,τι δεν ομοιάζει μήτε γειτονιάζει.
- Μακριά ο αδερφός και σιμά ο γείτονας.
- Ο κακός γείτονας κάνει τον καλό νοικοκύρη.
- Για δέστε με γειτόνισσες, πλεμόνια τηγανίζω.
- Έχετε γεια γειτόνισσες κι εγώ ψηλά αρμενίζω.
- Πρώτη βοήθεια του θεού, δεύτερη του γειτόνου.
- Αντιπατώ κι αντιλαλώ για τους κακούς γειτόνους.
- Έχε καθάριο πρόσωπο, για τους κακούς γειτόνους.
- Συμπεθεριά και κουμπαριά μακριά από τη γειτονιά.
- Άζωστος τρέχει ο γείτονας και ο συγγενής ζωσμένος.
- Του γειτόνου μας ο σκύλος, γείτονας είναι κι εκείνος.
- Ο κακός χρόνος περνάει, ο κακός γείτονας δεν περνάει.
- Ένας φράχτης στην αυλή τη φιλία με το γείτονα κρατεί.
- Όποιος περιμένει από τη γειτονιά, γεύεται μα δε δειπνά.
- Τούμπανα στη γειτονιά σου, δέξου τα και στη γωνιά σου.
- Όταν ακούς την αρκούδα στου γείτονα την αυλή, καρτέρα τη και στη δική σου.
- Έχετε γεια γειτόνισσες, πάω να κοινωνήσω,
και άμα γυρίσω απ’ την εκκλησιά, έρχομαι να σας βρίσω.
Αλληλεπίδραση
- Κοντά στα ξερά καίγονται και τα χλωρά.
- Κοντά στο βασιλικό, ποτίζεται κι η γλάστρα.
- Το ‘να χέρι νίβει τ’ άλλο και τα δυο το πρόσωπο.
- Άνθρωπος που δεν βλάπτει αυτός και δεν ωφελεί.
- Με στραβό σαν κοιμηθείς, το πρωί θ’ αλληθωρίζεις.
- Ο άντρας μου στα χάρβαλα, κι εγώ στα χαρβαλώματα.
- Μ’ όποιον δάσκαλο καθίσεις, τέτοια γράμματα θα μάθεις.
- Όσο βαραίνει ένας άνθρωπος, δε βαραίνει ο κόσμος όλος.
Αγάπη & Έρωτας
- Ο έρως χρόνια δεν κοιτά.
- Αγάπη δίχως πείσματα, φαΐ δίχως νοστιμάδα.
- Όποιος χάνει στα χαρτιά, κερδίζει στην αγάπη.
- Μήτε νύχτα δίχως μέρα, μήτε νιος δίχως αγάπη.
- Εις υγείαν των ερώτων, το ποτήριον το πρώτον.
- Όποιος θέλει ν’ αγαπήσει, θέλει να χασομερήσει.
- Η αγάπη πύργους καταλεί και κάστρα ρίχνει κάτω.
- Καινούργια αγάπη πιάνεται, παλιά δε λησμονιέται.
- Μάτια που δεν βλέπονται, γρήγορα λησμονιούνται.
- Σαν θέλει η νύφη κι ο γαμπρός, τύφλα να ‘χει ο πεθερός.
- Καλύτερα να είσαι η αγάπη ενός γέρου παρά η σκλάβα ενός νέου.
- Χωρίς αέρα το πουλί, χωρίς νερό το ψάρι, χωρίς αγάπη δε βαστούν κόρη και παλικάρι.
- Η αγάπη σου είναι ψεύτικη σαν τ’ Απριλιού το χιόνι, πρωί-πρωί απλώνεται, το μεσημέρι λειώνει.
- Η νυκτερίδα κι ο λαγός και δαίμων και αγάπη
τα τέσσερα δαιμόνια την νύκτα ου κοιμούνται. - Όποιος θέλει ν' αγαπήσει, θέλει να χασομερήσει, θέλει άσπρα να ξοδιάσει και να μη τα λογαριάσει.
Άντρας & Γυναίκα
- Χαρά στον άντρα το ζεστό και τη γυναίκα κρύα.
- Κεράτωνε τον άντρα σου και μάγια μην του κάνεις.
- Τα πολλά πνίγουν τον άντρα και τα λίγα τη γυναίκα.
- Τον άνδρα η γυναίκα του τον κάνει και βεζίρη και ρεζίλι.
- Ο άντρας μου με κάνει χώμα, κι ο άντρας μου με κάνει εικόνα.
- Κακή μοίρα έχεις άντρα μου, ούλοι πνιγήκανε κι εσύ γλύτωσες.
- Δεν θέλω άνδρα όμορφον να κάθεται σιμά μου, να συχνομπαρμπερίζεται και να πεινά η κοιλιά μου.
Φλερτ
- Δε με θέλεις μιαν οργιά, δε σε θέλω μία τριχιά.
- Μαριγούλα Μαριγώ, κι αν δε με θες, να κι εγώ!
- Ήθελες κι εσύ κυρά μου, ήθελα κι εγώ ο καημένος.
- Αν δεν κουνήσ’ η σκύλα την ουρά της, ο σκύλος δεν πάει κοντά της.
- Πότε με τα καρύδια του, πότε με τον χαλβά του, ήφερε την καλόγρια εις τα θελήματά του.
Σεξ
- Φάε λάδι και έλα βράδυ.
- Κάνει σαν τη χήρα στο κρεβάτι.
- Μικρός στο μάτι, μεγάλος στο κρεβάτι.
- Το συχνό σμίξιμο φέρνει και το μπήξιμο.
- Η κότα και η γυναίκα τρώγονται με το χέρι.
- Άντρας ο καλύτερος τσάχειλας και μύταρος.
- Ανάρια ανάρια το φιλί, για να ‘χει νοστιμάδα.
- Το συχνομπουκονάτο κάνει το κορμί δροσάτο.
- Το πολύ το πηγαινέλα την τρελαίνει την κοπέλα.
- Χήρας κώλος που πονάει, άλλα πράματα ζητάει.
- Οι όψιμες θέλουν βροχές κι οι πρώιμες δροσούλες.
- Γειτόνισσες, τις κότες σας κι ο πετεινός μου ελύθη.
- Άντρα θέλω κάθε βράδυ κι ας κοιμάμαι στο σκοτάδι.
- Ό,τι κάνουν οι βασίλισσες, το κάνουν κι οι μαγείρισσες.
- Αλλού με τρίβεις δέσποτα κι αλλού έχω εγώ το πόνο.
- Του φτωχού η κοιλία όταν γομούτε η ψωλίατ’ σκούτε.
- Εκεί που βγάζεις το ψωμί σου, μη βάζεις το καυλί σου.
- Άντρα μου, για να γκαστρωθώ δε μ’ ωφελούν τα ξόρκια.
- Κάνε Γιάννο μ’ τη δουλειά σου, κι ύστερα και πάλι θεια σου.
- Για να γίνεις ηγούμενος, πρέπει να σε πηδήξει ο προηγούμενος.
- Το κάστανο θέλει κρασί και το καρύδι μέλι κι η όμορφη θέλει φιλί, πρωί και μεσημέρι.
- Να ‘μουν το Μάη γάιδαρος, τον Αύγουστο κριάρι, όλους τους μήνες κόκορας και γάτος το Γενάρη.
Ομοφυλοφιλία
- Τούρκο φίλευε και κώλο φύλαγε.
- Πάρε κώλο-δώσε κώλο, γνώρισες τον κόσμο όλο.
Γάμος
- Τα του γάμου πριν του γάμου.
- Γάμος όψιμος, παιδιά της ορφάνιας.
- Έκλασ’ η νύφη και σχόλασεν ο γάμος.
- Άφησε το γάμο και πάει για πουρνάρια.
- Κάλλιο στο παλούκι, παρά σώγαμπρος.
- Γυναίκα και καρπούζι η τύχη τα διαλέγει.
- Πάρε σκυλί από μαντρί, γυναίκα από σόι.
- Άνθρωπος απάντρευτος είναι μισό ψαλίδι.
- Δανεικά ‘ναι τα κούρταλα στο γάμο.
- Μικρή γυναίκα έπαρε, να τη χαρείς μεγάλη.
- Έχουμε ξένο το γαμπρό και δανεικιά τη νύφη.
- Όλα είναι του μυαλού κι η παντρειά της τύχης.
- Πριν να δούμε το γαμπρό, στολίσαμε τη νύφη.
- Άμα θες σύντροφο άξο, πάρε νύφη από τη Νάξο.
- Ζαβός ζαβή παντρεύτηκε, ζαβά παιδιά θα κάνουν.
- Πάρ’ τον στο γάμο σου να σου πει και του χρόνου.
- Επαντρεύθη ν’ ανασάνει κι εύρηκε μαλλί να ξάνει.
- Στης ακρίβειας τον καιρό, βρήκα εγώ να παντρευτώ.
- Ή μικρός-μικρός παντρέψου, ή μικρός καλογερέψου.
- Εγώ καλά παντρεύτηκα κι ας κλαίει όποιος με πήρε.
- Οι ακαμάτρες και οι τρελές έχουν τις τύχες τις καλές.
- Να ‘χα του γαμπρού τη χάρη και της νύφης το καμάρι.
- Όλη η βδομάδα του γαμπρού και η Κυριακή της νύφης.
- Ο Θεός να σε φυλάει απ’ το άδικο και από κακιά γυναίκα.
- Και ο μεγάλος γάμος κούρταλα κι ο μικρός κουρταλίσματα.
- Για τον γαμπρό γεννά κι ο κόκκοτος, για τον υιό ούτε η κότα.
- Ο πρώτος γάμος του Θεού, ο δεύτερος των ανθρώπων και ο τρίτος του δαίμονα.
- Ό,τι έκανες γειτόνισσα εις το δικό μου γάμο, να μ’ αξιώσει ο Θεός διπλά να σου τα κάμω.
- Χωστά χωστά τον έκαμε ο Μιχελής το γάμο, γιατί ήταν λίγα τα ψωμιά και το χωριό μεγάλο.
- Η πρώτη μου γυναίκα μου, η δεύτερη κυρά μου, η τρίτη η στερνότερη ραβδί του κεφαλιού μου.
- Ανύπαντρος σαν παντρευτεί δεν πρέπει να χορεύει, μόνο σακί στον ώμο του κριθάρι να μαζεύει.
Μοιχεία
- Στους δύο τρίτος δε χωρεί.
- Μικρή γυναίκα, μεγάλα κέρατα.
- Γάμος εις τα γέρατα, ή σταυρός ή κέρατα.
- Φάσκελά της που αγαπά παντρεμένο ή παπά.
- Όσο καθίζει ο κερατάς, το κέρατό του αυξαίνει.
- Ο άντρας μου είναι κερατάς κι εγώ καλή γυναίκα.
- Όποιου φιλεί δυο στόματα, το ένα του βρωμάει.
- Κεράτωνε τον άντρα σου και μάγια μην του κάνεις.
- Σα λείπεις απ’ το γάμο σου, άλλος γλεντά τη νύφη.
- Που θαρρευτεί στον εραστή, χωρίς άντρα απομένει.
- Ο κουμπάρος την κουμπάρα δυο φορές την εβδομάδα.
- Μ’ έκαμες κι εγέλασα, κι ήταν κι ο άντρας μου άρρωστος.
- Χατίρι του μοιανού, χατίρι τ’ αλλουνού, κάνα παιδί απ’ τον άντρα μου.
- Να ντρέπομαι τον έναν να ντρέπομαι τον άλλον, κεράτωσα τον άντρα μου.
- Όταν θα μάθει ο κερατάς την τέχνη του κεράτου, μέλι και γάλα γίνεται με τη νοικοκυρά του.
- Εγώ έλεγα να παντρευτώ να μη ξενοθερίζω,
και τώρα που παντρεύτηκα να ξενοβοτανίζω; - Όπου έχει δυο αγαπητικιές χαρά έχει μεγάλη, γιατί όταν μαλώνει με τη μια, κινάει και πάει στην άλλη.
- Αν με αγαπάει ο άνδρας μου, στην τύχη το ‘χω χάρη, αν με αγαπάει κι άλλος κανείς, το ‘χω κρυφό καμάρι.
Γονείς
- Δες μάνα και πάρε κόρη.
- Η μάνα γεννάει μα δεν μοιραίνει.
- Ο άνδρας γεννά και η γυναίκα τίκτει.
- Είχα πατέρα κι έκλανε, μάνα κι ετσιρλοκόπα.
- Ό,τι κάνεις των γονιών σου, είναι όφελος δικό σου.
Γυναίκα
- Αγέρας και γυναίκα δεν κλειδώνονται.
- Οι έμορφες γυρεύονται κι οι άξιες επαινούνται.
- Οι μύλοι κι οι γυναίκες πάντα θέλουν να γυρίζουν.
- Έχεις γυναίκα με μυαλό, έχεις στο σπίτι θησαυρό.
Παιδιά
- Κάνε παιδιά να δεις καλό.
- Παπά παιδί, διαόλου εγγόνι.
- Παιδιά, σκατά και σύννεφα δεν πιάνονται.
- Μεγαλώνει το γομάρι, κονταίνει το σαμάρι.
- Γιος ο γαμπρός δε γίνεται κι η νύφη θυγατέρα.
- Ο παπάς κι η παπαδιά, πέντε μήνες δυο παιδιά.
- Θυμήσου τα δικά σου και συχώρα τα παιδιά σου.
- Κάλλιο να κλάψει το παιδί παρά να κλάψει η μάνα.
- Ο σκλάβος τον αφέντη του κι ο κύρης το παιδί του.
- Το αγόρι αφότου γεννηθεί, η κόρη αφού κατασταθεί.
- Έχεις παιδιά, να τα χαίρεσαι. Δεν έχεις, να χαίρεσαι.
- Του παιδιού μου το παιδί, είναι δυο φορές παιδί μου.
- Στου καλότυχου την πόρτα, θηλυκό γεννιέται πρώτα.
- Σ’ όποιον δε δίνει ο Θεός παιδιά, δίνει ο διάολος ανίψια.
- Του παιδιού η κοιλιά κοφίνι και τρελός όποιος του δίνει.
- Αν κλωτσάς τα γονικά σου, θα το βρεις απ' τα παιδιά σου.
- Αν κάμεις και καλά παιδιά, τα πλούτη τι τα θες.
Αν κάμεις και κακά παιδιά, τα πλούτη τι τα θες.
Φιλία
- Τέτοιος φίλος τέτοια πίτα.
- Μπρος φίλος και πίσω σκύλος.
- Βρήκε ο Φίλιππος το Ναθαναήλ.
- Αδειανό βαρέλι, φίλο δεν πιάνει.
- Φίλος επιζήμιος εχθρός επικαλείται.
- Ο καλός ο φίλος στην ανάγκη φαίνεται.
- Αγορά τοις μετρητοίς και φιλία διαρκής.
- Αν δε ταιριάζαμε, δεν θα συμπεθεριάζαμε.
- Αγάπα το φίλο σου με τα ελαττώματά του.
- Κάλλιο δολερό εχθρό παρά δολερό φίλο.
- Όταν έχει το πουγκί σου, όλοι είναι φίλοι σου.
- Δείξε μου το φίλο σου, να σου πω ποιος είσαι.
- Αρβανίτη αν κάνεις φίλο, κράτα και κανένα ξύλο.
- Φίλος τον φίλον έκραζε και ο νοικοκύρης έβραζε.
- Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους.
- Τον σκύλο κάνε σύντεκνο και το ραβδί σου βάστα.
- Καινούριο φίλο έπιασες, παλιό μη λησμονήσεις.
- Αν έχεις τέτοιους φίλους, τι τους θέλεις τους εχθρούς.
- Η ευτυχία κάνει φίλους και η δυστυχία τους δοκιμάζει.
- Φίλοι μου στην ανάγκη μου, κι εχθροί μου στη χαρά μου.
- Κάλλιο ένας φρόνιμος οχτρός παρά ένας φίλος παλαβός.
- Οι πλούσιοι έχουν τους κόλακες, και οι φτωχοί τους φίλους.
Συναντήσεις
- Κατά φωνή και γάιδαρος.
- Βουνό με βουνό δε σμίγει.
- Μικρός που είναι ο κόσμος!
- Όσοι αγαπιώνται, συχνά απαντιώνται.
- Το συχνό σμίξιμο φέρνει και το μπήξιμο.
- Κάθε πρώτη του μηνός, για δεσπότης, για φανός.
- Ο Χάρος φίλους και εχθρούς σ' ένα τραπέζι σμίγει.
Συναναστροφές
- Όμοιος τον όμοιο κι η κοπριά στα λάχανα.
- Κάνεις το χωριάτη φίλο; Κράτα και κομμάτι ξύλο.
- Αντάμα πάμε, Δέσποτα, και πάμε όπου ορίζεις.
- Πάρε κώλο-δώσε κώλο, γνώρισες τον κόσμο όλο.
- Όπου τάβλα και ποτήρι, δέξου και τον κυρ-Σωτήρη.
- Με στραβό σαν κοιμηθείς, το πρωί θ’ αλληθωρίζεις.
- Πες μου ποια είν’ η συντροφιά σου, να σου πω την καταντιά σου.
- Όμοιος τον όμοιο γύρευε, πουτάνα την πουτάνα, κι ο κερατάς τον κερατά να περπατούν αντάμα.
Χαιρετισμοί
- Καλώς τονα κι ας άργησε.
- Καλώς τον άγιο του Θεού, τον παξιμαδοκλέφτη.
- Όπου δεις κακή γυναίκα δυο βολές τηνε χαιρέτα.
Υπόληψη
- Νηστικός περνάς, γυμνός όχι.
- Ο λύκος τη φωλιά του δεν τη μαγαρίζει.
- Κάλλιο να σου βγει το μάτι παρά το όνομα.
- Η τιμή τιμή δεν έχει και χαρά στον που την έχει.
- Έχε καθάριο πρόσωπο, για τους κακούς γειτόνους.
- Κάλλια ‘χω να με βλαστημούν, παρά να με λυπούνται.
- Όσο καλός κι αν είναι ο γάιδαρος, πάλε γάιδαρο τον κράζουν.
Κουτσομπολιό
- Ανάθεμα τα στόματα που κάνουν ανακατώματα.
Ομιλία
- Είπες λόγο κι έκαψες λόγγο.
- Λόγο είπα, λόγγο δεν έκαψα!
- Μιλάν’ όλοι, μιλάνε κι οι κώλοι.
- Όποιος δε μιλάει, τον θάφτουν ζωντανό.
- Της καρδιάς το κλειδί ο λόγος το κρατεί.
- Ή μίλαε όπως φορείς ή φόραε όπως μιλείς.
- Η γλώσσα κόκαλα δεν έχει και κόκαλα τσακίζει.
- Το χρήμα κάνει ρήτορα κι η φτώχεια κακομοίρη.
- Λόγον και πέτραν έριξες, δεν θα τα ξαναπιάσεις.
- Μεγάλη μπουκιά φάε, μεγάλη κουβέντα μην πεις.
- Τότε λαλούν τ’ αηδόνια όταν πάψουν τα κοράκια.
- Τα βόδια τα δένουν απ’ τα κέρατα, τον άνθρωπο απ’ το λόγο του.
- Ο λόγος εις την ώρα του χίλια φλουριά αξίζει, κι αν δεν τον πεις στην ώρα του, τίποτα δεν αξίζει.
Βραχυλογία
- Τα λίγα λόγια ζάχαρη και τα καθόλου μέλι.
- Όσο λιγότερο μιλάς τόσο περισσότερο ακούς.
- Λίγα λόγια και δεμένα, όχι πολλά και μπερδεμένα.
- Τα δόντια τα ‘δωσε ο Θεός να συγκρατούν τη γλώσσα.
Φλυαρία
- Τα πολλά λόγια είναι φτώχεια.
- Γλώσσα παπούτσι, μυαλό κουκούτσι.
- Όποιος πολλά ομιλεί, πολλά σφάλλει.
- Με το στόμα μπάρα-μπάρα, με τα χέρια κουλαμάρα.
- Είπα ‘γω πολλά και σώνει, ας λαλήσει κι άλλο αηδόνι.
- Ο άμωρος λόγος κι ο κάλπικος παράς μένει στο νοικοκύρη.
Ακρόαση
- Πόρδου άκουσμα, σκατού μαντάτο.
- Βαρεί τη θύρα, ν' ακούσει η παραθύρα.
- Γέρου πορδή μην ακούς, λόγο ν’ ακούς.
- Όποιον λόγο πεις, τέτοιον και θ’ ακούσεις.
- Στου κουφού την πόρτα, όσο θέλεις βρόντα.
- Όποιος μιλάει σπέρνει κι όποιος ακούει θερίζει.
- Απ’ όπου έρχεται η βοή, έρχεται και το μελίσσι.
- Ο κουφός και ο κλανιάρης πάνε δίπλα στα νταούλια.
- Φτωχού καμπάνα δεν αχάει, του πλούσιου ξεκουφαίνει.
Σιωπή
- Η σιωπή είναι χρυσός.
- Γάτα πού μουλώνει, ποντικούς μαζώνει.
Απόκρυψη
- Όποιος κρύβει την αρρώστια του, πάει με δαύτη.
- Στου βοδιού το κέρατο να κρυφτείς, δε γλιτώνεις.
- Εμακρύναν οι ποδιές σου, σκεπαστήκαν οι πομπές σου.
Μυστικά
- Ό,τι ξέρει ο μυαλός μου δεν τα ξέρει ο καλός μου.
- Ο κόσμος το ‘χει τούμπανο κι εμείς κρυφό καμάρι.
- Όσα ξέρει ο νοικοκύρης, δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος.
- Μυστικό που το ξέρουν τρείς το ξέρει ο κόσμος όλος.
- Μη το πεις του φίλου σου να μην το μάθει ο εχθρός σου.
Ασυνεννοησία
- Εγώ μιλάω, γαϊδούρια κλάνουνε.
- Τι κάνεις Γιάννη; Κουκιά σπέρνω.
- Δεν είν’ βρακί, μόν’ είν’ βρακόπανο.
- Μαζί μιλάμε και χώρια καταλαβαίνουμε.
- Άλλα αντ’ άλλα, της Παρασκευής το γάλα.
- Από την πόλη έρχομαι και στην κορυφή κανέλα.
- Άλλα λέει η θεια μου κι άλλα ακούν τ’ αυτιά μου.
- Μαντζουράνα στο κατώφλι, γάιδαρος στα κεραμίδια.
- Εγώ το λέω στον σκύλο μου κι ο σκύλος στην ουρά του.
Συγχώρεση
- Στο χωριό μου το συγγνώμη το λένε μισοχέσι.
Έπαινος & Κολακεία
- Ποιος παινάει τη νύφη μας; η τσιμπλιάρα η μάνα της.
- Άμα δεν παινέψεις το σπίτι σου, θα πέσει να σε πλακώσει.
- Οι πλούσιοι έχουν τους κόλακες, και οι φτωχοί τους φίλους.
- Παίνευε τον καλό να γίνει καλύτερος, παίνευε τον κακό να γίνει χειρότερος.
- Ο κόλακας κι ο κόρακας έχουν το ίδιο χρώμα, ο ένας το ‘χει στην ψυχή κι ο άλλος εις το σώμα.
Δώρα
- Το δώρο έχει αντίδωρο.
- Ξύδι χάρισμα, γλυκό σαν μέλι.
- Χάρισμα χωρίς χάρη δε γίνεται.
- Δώρο αν είναι και μικρό, μεγάλη χάρη έχει.
- Με λαγούς και με περδίκια, τ’ άδικα τα κάνεις δίκια.
- Όταν σου χαρίζουν ένα γάιδαρο, μην τον κοιτάς στα δόντια.
Συμβουλές
- Γέρου πορδή μην ακούς, λόγο ν’ ακούς.
- Μήτε όλα του γιατρού μήτε όλα του παπά.
- Άκουε τον πατέρα σου κι ορμήνευε το γιο σου.
- Άκουσε γέρου συμβουλή και παιδεμένου γνώση.
- Καμιά φορά κι ο άγνωστος, φρόνιμη γνώμη δίνει.
- Μην απελπίζεις άνθρωπο με τη δική σου γνώση, γιατί δεν ξέρεις ο Θεός τι έχει να του δώσει.
- Γερόντων πάρε τη βουλή κι ανθρώπων μαθημένων, οπού έχουνε πολύ ψωμί και αλάτι φαγωμένο.
Παρηγοριά
- Στον άρρωστο το γιατρικό, στον πονεμένο ο λόγος.
- Όποιος λέει τον πόνο του, βρίσκει τη γιατρειά του.
- Παρηγοριά στον άρρωστο ώσπου να βγει η ψυχή του.
- Πήγα να πω τον πόνο μου και μου ‘πιασαν τον κώλο μου.
- Μοιρασμένη χαρά, διπλή χαρά. Μοιρασμένος πόνος, μισός πόνος.
Συμβιβασμός
- Από κακοπληρωτή κι ένα σακί άχερο.
- Στην αναβροχιά, καλό είν’ και το χαλάζι.
- Απ’ τα ολότελα, καλή και η Παναγιώταινα.
- Αν δεν είναι νωπόν, ας είν’ και παστωμένον.
- Καβαλικεύω γάιδαρο ώσπου να βρω ένα άτι.
- Έφαγες το κουλούρι σου, κάτω τη μούρη σου.
- Όταν σου πέφτουνε τα δόντια, θα το φας νερόβραστο.
Υποτέλεια
- Σφάξε με, αγά μου, ν’ αγιάσω.
- Το γαϊδούρι το δεμένο τρώει χορτάρι διαλεγμένο.
- Αν δεν γονάτιζε η καμήλα, δεν θα την φορτώνανε.
Προστασία
- Αρνί που βλέπει ο Θεός, ο λύκος δεν το τρώει.
- Οπ’ έχει φίλο τον Κατή, τον Μπέη δε φοβάται.
- Του ακαμάτη το τσουκάλι ο Θεός το μαγειρεύει.
- Με τον αητό που κάθομαι κουρούνες δεν φοβάμαι.
Προσβολές
- Τον ξεδιάντροπο φτύνανε κι έλεγε ψιχαλίζει.
- Να σε χέσω Γιάννη, να σ’ αλείψω μέλι να γιάνει.
- Είπαν τα γαϊδουρόπουλα τη μάνα τους γαϊδούρα.
- Να ζήσει όποιος μ’ έβρισε, να σκάσει όποιος μου το ‘πε.
- Αν φτύσεις πάνω, φτύνεις τα μούτρα σου κι αν φτύσεις κάτω φτύνεις τα γένια σου.
Ανταγωνισμός
- Παπάς παπά καλό δεν θέλει.
- Ο μουσαφίρης δε θέλει άλλο μουσαφίρη.
Συγκρούσεις
- Ρωμιών καυγάς, Τούρκων χαλβάς.
- Δυο γάιδαροι μαλώνανε σε ξένο αχυρώνα.
- Άμα δε θέλει ο ένας, οι δύο δε μαλώνουν.
- Σε καΐκι και σε σπίτι, η αθιβολή δε λείπει.
- Εγώ με το ψαλίδι κι αυτός με το τσεκούρι.
- Όποιος φτύνει κατά πάνω, φτύνει τα μούτρα του.
- Κάλλιο λόγια στο χωράφι, παρά μάγκανα στ’ αλώνι.
- Όταν τα σκυλιά τρώγονται, ο λύκος τρώει τα πρόβατα.
- Όποιος πήρε πέτρα και σταθεί, κανείς να μην τον λυπηθεί.
- Όταν χτυπιούνται δυο σταμνιά, το ένα απ' τα δυο θα σπάσει.
- Είπ’ ο ένας το ‘να, ο άλλος τ’ άλλο κι ο παπάς το «Κύριε ελέησον».
- Κυλά η πέτρα εις τ’ αυγό, αλίμονο στ’ αυγό. Κυλά τ’ αυγό στην πέτρα αλίμονο στ’ αυγό.
Κατηγορώ
- Όλα τα στραβά καρβέλια η νύφη μας τα κάνει.
- Για σένα μαυρομάτα μου έβγαλα εγώ τα μάτια μου.
Εχθροί
- Το νερό με τη φωτιά φίλοι δε γίνονται.
- Το ποτάμι κοιμάται, ο οχτρός δεν κοιμάται.
- Φίλος που γίνηκε εχθρός, ποτέ δεν ήταν φίλος.
- Αν έχεις τέτοιους φίλους, τι τους θέλεις τους εχθρούς.
Μοναξιά
- Σαν την καλαμιά στον κάμπο.
- Η μοναξιά κάνει τον κλέφτη.
- Όλοι αντάμα κι ο ψωριάρης χώρια.
- Μοναχός σου μήτε στον παράδεισο.
- Το πρόβατο το μοναχό, εκείνο τρώει ο λύκος.
- Ο άνθρωπος ο μοναχός και στο φαΐ περνά κακώς.
Φασαρία
- Οι γύφτοι τα μαλώματα για πανηγύρια τα ‘χουν.
- Μην κάνεις μη σου κάνουνε, μην πεις να μη σου πούνε, σε ξένη πόρτα μη χτυπάς, γιατί τη δική σου σπούνε.
No comments:
Post a Comment